اتاق هشت ضلعی
اتاق هشت ضلعی
پنجره های بلند اتاق ستارگان یا همانطور که امروزه آن را می نامند، - اتاق هشت ضلعی - طوری طراحی شده بود تا تلسکوپ های طویل قرن 17ام را در خود جا دهند. تمام این تلسکوپ ها از طریق شکست یا انحراف نور عمل می کردند.
ابزار کلیدی دیگری که ستاره شناسان از آن بهره می بردند، کوادرانت بود. کمان درجه های آن، بر روی ربعی از دایره ای از جنس برنج حکاکی شده بود که به همراه تلسکوپ (یا با کمک چشم غیر مسلح) ستاره شناسان را قادر می ساخت تا ارتفاع اجرام آسمانی را اندازه گیری نمایند.
میدان دید وسیعی که اتاق هشت ضلعی ورِن، پیش روی ستاره شناسان قرار می داد، رصدخانه را به امکانی بی نظیر برای رصد وقایع آسمانی همچون کسوف، ستاره دنباله دار و حرکت سیارات تبدیل می نمود.
احتمالا مهم ترین ویژگی اتاق هشت ضلعی، یک جفت ساعت سال گرد باشد که به سفارش فلمستد و به دست تاماس تامپیون در سال 1676ساخته شده است. پیش از آنکه فلمستد وظیقه بزرگ خود در تعیین جدول ستارگان را آغاز نماید باید ثابت می کرد که کره زمین با نسبتی ثابت، دَوَران می کند، در این صورت او تصویر ثابتی را به عنوان پایه محاسبات اش در اختیار داشت. ساعت پاندولی که در آن زمان تازه اختراع شده، وسیله مطمئنی برای بررسی دَوَران زمین به حساب می آمد.
برای تامین استاندارد دقت مورد نیاز، تامپیون پاندول های بسیار بلند 13 پائی برای هر ساعت تعبیه نمود. در آن زمان تصور می شد، که چون پاندول بلند تر در هر گردش، کمان کوچک تری می پیماید، پس از دقت بیشتری بر خوردار است.
ساعت های ساخت تامپیون، هر دو ثانیه یک تیک می زدند و تنها به سالی یک بار تنظیم کردن نیاز داشتند.
تابستان 1676، فلمستد با کمک آخرین تکنولوژی آن زمان، اثبات نمود، دَوَران زمین با نسبتی ثابت انجام می شود. تنها پس از اختراع مکانیزم کریستال کوارتز، در دهه 1930 بود که دانشمندان توانستند، ناهماهنگی در سرعت گردش زمین را دریابند.
نخستین نصف النهار گرینویچ
وظیفه فلَمستید رسم نقشه دقیق آسمان بود، دقیق تا حدی که برای ناوبری با کمک ستارگان مناسب باشد. روش نقشه برداری از ستارگان (که اساس موقعیت یابی ستارگان را شکل می دهد) این است که وسیله مشاهده یا تلسکوپ را در طول یک نصب النهار یا یک خط شمالی - جنوبی- سوار نموده، وقتی ستارگان مورد مطالعه، در حال گردش شان، بالای سر ستاره شناس ظاهر می شوند، او به وسیله یک گاه نگهدار (timekeeper) که او را قادر می سازد فاصله زمانی دقیق گردش زمین از یک ستاره به ستاره دیگر را اندازه گیری نماید، موقعیت هر ستاره نسبت به نصف النهار خود را اندازه گیری کند.
مقایسه هزاران رصد انجام شده از یک نصف النهار واحد، ایجاد نقشه دقیق آسمان شب را ممکن می سازد. متاسفانه، از آن جا که رصدخانه ورِن بر زیربنای برجی قدیمی تر ساخته شده بود، بر روی نصف النهار مورد نظر قرار نگرفته، بلکه مقداری به سمت غرب متمایل شده بود. بنابراین، اتاق هشت ضلعی ورِن به درد نقشه برداری از آسمان نمی خورد.
در عوض، فلَمستید، رصد خانه موقعیت یابی اش را در اتاقکی در پایین باغ خود بنا کرد.
در طول 43 سال پس از آن، کار فلَمستید در رصدخانه اش، که سقف آن کنار زده شده می شد، آن بود که رو به آسمان باز شب، جابجائی ستارگان بالای سر اش را اندازه گیری کند.
نمایی از خانه فلَمستید
این ساختمان کوچک، که پذیرای سدس 7 فوتی و کمان دیواری 7 فوتی فلَمستید بود، به مبنای اصلی باقی رصد خانه بدل گشت.
سدس فلمستید
وقتی ادموند هالی، در سال 1720 به مقام ستاره شناس سلطنتی برگزیده شد، متوجه گشت که دیوار نصف النهار آجری فلَمستید که در بالا تپه مشرف به رویال پارک قرار داشت، شروع کرده به نشست به سمت پایین شیب.
هالی پیشنهاد داد، که دیوار دیگری ساخته شود، اما آن را کمی شرق تر قرار داد. او قصد داشت دو کوادرانت ستاره شناسی تازه روی آن نصب کند. این حرکت به الگوی توسعه رصدخانه بدل گشت. هر گاه به تلسکوپ موقعیت یابی بهتر یا جدید تری نیاز بود، اتاق تازه ای به ساختار موجود اضافه می شد؛ همیشه در راستای نصف النهار نخستین اما هر بار کمی شرق تر از دفعه پیش.
اگر از نخستین نصف النهار فلَمستید شروع به قدم زدن به سمت شرق کنید، سه مجموع الخط نصف النهار بعدی را می توان چنین شمرد: خطوط هالی، بردلی و آیری - که آخرین شان، به عنوان نصف النهار مبدأ، در سال 1884، مورد پذیرش جهانی قرار گرفت.
ادامه دارد..
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر